Andrologia

Andrologia (z greckiego andros – mężczyzna i logos– słowo) jest dziedziną nauk medycznych, która zajmuje się fizjologią i zaburzeniami męskiego układu płciowego w aspekcie nauk podstawowych, diagnostyki i terapii.  Jest odpowiednikiem ginekologii, specjalności, która zajmuje się żeńskim układem płciowym.

Zagadnienia andrologiczne, wcześniej niedoceniane i uważane za mało ważne w porównaniu z zaburzeniami u kobiet, zaczęły być w kręgu zainteresowań lekarzy i naukowców dopiero od połowy 20. wieku. Pierwsze specjalistyczne czasopismo poświęcone tym tematom, niemiecki periodyk Andrologie (obecnie Andrologia), zaczął być wydawany od 1969 roku. Andrologia wyodrębniła się na pograniczu endokrynologii, urologii, seksuologii i pediatrii. Zagadnienia andrologiczne okazały się jednak trudne i wymagające wielkiego nakładu pracy dla ich poznania, dlatego patofizjologia zaburzeń czynności męskiego układu płciowego pozostaje nadal słabo poznana.

Gwałtowny rozwój cywilizacji industrialnej spowodowal zanieczyszczenie środowiska naturalnego, co ma coraz większy wpływ na pogarszanie płodności zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, a także na zwiększenie częstości występowania nowotworów jąder oraz wad rozwojowych układu płciowego u  noworodków męskich. Z kolei wydłużenie życia spowodowało częstsze pojawianie się zaburzeń seksualnych i hormonalnych u starszych mężczyzn. Ponieważ ludzie chcą żyć nie tylko dłużej, ale i w dobrym zdrowiu i samopoczuciu, andrologia jako specjalność medyczna służąca m.in. poprawie jakości życia, zaczęła nabierać coraz większego znaczenia.

W centrum zainteresowań andrologii są takie problemy zdrowotne mężczyzn jak:

• niepłodność,
• niedobór męskich hormonów płciowych (androgenów) tzw. hipogonadyzm,
• zaburzenia seksualne,
• zaburzenia dojrzewania płciowego,
• wady rozwojowe układu płciowego.

Do niedawna diagnostyka oraz leczenie tych zaburzeń były znacznie ograniczone ze względu na stosunkowo niski stan wiedzy. Jednak w ostatnich latach obserwuje się niezwykle dynamiczny rozwój andrologii spowodowany zastosowaniem nowych metod biochemicznych, biologii molekularnej i genetyki. Powstają coraz doskonalsze metody diagnostyki laboratoryjnej i obrazowej. Pojawiają się nowe preparaty stosowane w terapii zaburzeń hormonalnych, seksualnych i w niepłodności. Ponadto dzięki informacji w mediach o postępach andrologii zmienia się społeczny stereotyp. Obecnie mężczyźnie wypada zgłaszać dolegliwości ze strony układu płciowego i nie ujmuje to jego „męskości”, jak wcześniej uważano. Andrologia dysponuje już szerokim zakresem badań diagnostycznych i wieloma możliwościami leczenia chorób męskiego układu płciowego.